-
1 аркан
I 1. сущ.1) кана́т, трос (толстый, пеньковый, стальной, паромный, причальный); бечева́ (мн. нет) || кана́тный, тро́совый, бечево́йаркан ишү — вить бечеву́
баржаны аркан белән тарттыру — отбукси́ровать ба́ржу на тро́се (кана́те)
2) арка́н спец. ( у табунных пастухов) || арка́нный ( шест)корыклы аркан — арка́н на шесте́
3) в косв. ф. при́вязьарканга бәйләү — привяза́ть, привязно́е содержа́ние (лошадь, корову, телёнка, козу)
арканда асрау — держа́ть (содержа́ть) на при́вязи (бычка, жеребёнка); привязно́е содержа́ние
арканнан алу — снима́ть/снять с при́вязи ( телёнка); отнима́ть/отня́ть от при́вязи (корову, которую пускают в стадо)
2. прил.ат яхшысы арканда, ир яхшысы тарханда — (посл.) до́брый конь - на при́вязи, лу́чший мужчи́на - в тарха́нах (на свобо́де, живёт свобо́дным)
кана́тный; верёвочный- аркан бауаркан баскыч — кана́тная (верёвочная) ле́стница
- аркан белән тоту
- аркан тарту
- аркан тартышу••- аркан ишүаркан белән тарттырып (сөйрәп, өстерәп, тарттырсаң, тартып) та — см. аркан белән дә
- аркан озынлыгы II нареч.1) спино́й, за́дом (к кому, чему) (стоять, лежать, повернуться)кояшка аркан утыру — сиде́ть спино́й (за́дом) к со́лнцу
аркан егылу — па́дать спино́й (на́ спину)
2) на спине́ ( плыть)3) за́дом (к чему находи́ться, стоя́ть, быть располо́женным: о строениях и т.п.)урамга аркан тора торган йорт — дом, стоя́щий за́дом к у́лице
•- аркан борылу
- аркан җил -
2 уралу
1)а) страд.-возвр. от урау; мота́ться, нама́тываться/намота́ться; навора́чиваться/навёртываться, обма́тываться/обмота́ться ( само собой) || нама́тывание, обма́тывание ( чем)башы бинт белән уралган — голова́ у него́ обмо́тана бинто́м
канат барабанга уралган — кана́т намота́лся на бараба́н
б) навива́ться/нави́ться; накру́чиваться/накрути́ться || накру́чиваниев) обвива́ться/обви́ться; сплета́ться/сплести́сьг) завора́чиваться, обвёртываться, упако́вываться || за́воротэчәкләр уралу — за́ворот кишо́к
д) оку́тываться/оку́татьсятузан белән уралу — оку́тываться пы́лью
2) запу́тываться/запу́таться ( в чём)бозау арканга уралган — телёнок запу́тался в арка́не
3) перен. пу́таться между (кем, чем), крути́ться, верте́ться около (кого-л.) пу́таться под нога́ми, меша́тьбала әнисе янында урала — ребёнок ве́ртится во́зле ма́тери
•- уралып үсү -
3 чалын-
возвр. от чал- II;чөпкө чалынып, басалбай жүрөт путаясь в траве, он не может идти;кемер чалын- опоясаться;арканга чалын- запутаться в верёвке;селде чалын- намотать себе чалму;тузакка чалын- прям., перен. попасть в силок, в петлю;алтын жаак ай балта, билекке кынай чалынып фольк. секиру с золотыми щёчками плотно прихлестнув себе к руке;чилмерден чалынып, чырак оту жагылып фольк. гремели бубны, зажигались светильники;жаман ишке чалын- влипнуть в неприятное дело;карызга чалын- впасть в долги;бутка чалынба не путайся под ногами;кинегеге чалын- (о частном скоте) попасть в опись. -
4 чарт
звукоподражание треску, разрыву; подражание, выражающее резкое, энергичное действие;чарт эт- треснуть, раздаться - о треске;муз чарт жарылат лёд лопается с треском;каңдайдыр чарт муз жарылды лёд почему-то треснул;жиликтин башын чарт таарып, ичинен майын шимиди фольк. отчикнув головку трубчатой кости, он высасывал мозг;эшик чарт жабылды дверь резко захлопнулась;чарт кес- отсечь, отчикнуть;чарт түй- крепко завязать узлом;керилген арканга кылыч тийгендей кепти чарт үздү он резко прервал речь, будто по натянутому аркану ударили мечом;чарт-чарт сүйлө- говорить резко, грубо и отрывисто;чарт-чурт подражание, резким повторяющимся звукам;чагылган чарт-чурт этип, күн күркүрөдү ярко блеснула молния, и загремел гром;казанды очоктон чыгарганда ал чарт-чурт жарылып, сорпо төгүлүп кетти (из сказки) когда снимали котёл с очага, он с треском лопнул, и суп пролился. -
5 гарпун
мгарпун (диңгез хайваннарын аулаганда арканга бәйләп ыргытыла яки махсус туптан атыла торган ыргаклы сөңге)
См. также в других словарях:
Арканг — Эта страница требует существенной переработки. Возможно, её необходимо викифицировать, дополнить или переписать. Пояснение причин и обсуждение на странице Википедия:К улучшению/4 апреля 2012. Дата постановки к улучшению 4 апреля 2012 … Википедия
бау — и. 1. Бәйләү, буу өчен кулл. торган, ишелеп яки үрелеп ясалган озын әйбер. Шуңа охшаш нәрсәләр: тасма, каеш һ. б. 2. күч. Бауга яки шнурга һ. б. тезелгән тезем бер бау суган. Бау белән билгеле бер үлчәмдә аерып аерып бәйләнгән утын, печән һ. б. 3 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шәкелмә — 1. Линейканың шкаласы буйлап күчереп йөртелә торган күрсәткеч җайланма 2. диал. Аркан белән бергәләп җылым тартканда ләмкәне арканга эләктерә торган җайланма … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Les Volets Bleus — (Арканг,Франция) Категория отеля: Адрес: Chemin D etchegaraya, 64200 Арканг, Франция … Каталог отелей